Ortodonta trudni się leczeniem wad żuchwy oraz nieprawidłowości i krzywych zębów. Co warto wiedzieć? Wada zgryzu opiera się na nieprawidłowym położeniu zębów lub szczęki, co zatem przyczynia się do niebagatelnych problemów z wymową, deformacji twarzy – wpływając niekorzystnie na wygląd i będąc przyczyną niskiej samooceny w późniejszym wieku. Przebieg korekcji wady zgryzu jest długi i zabiera średnio około 2 lat.

Przyczyny powstawania wad szczęki

Wady zgryzu dzielą się na wrodzone i nabyte. Do zniekształcenia żuchwy może dojść już we wczesnym rozwoju dziecka, jeszcze w trakcie ciąży, jednak najczęściej są to złe nawyki dzieci. Nieustanne ssanie kciuka czy niewłaściwie wyprofilowanego smoczka, gryzienie przedmiotów (na przykład twardych zabawek), zgrzytanie zębami, czy oddychanie przez usta wpływa na zmiany szczęki. Także złe układanie dziecka podczas karmienia piersią, może powodować kłopoty. Na pierwszą wizytę kontrolną dobrze zaprowadzić dziecko w wieku około 7 lat. Dzięki temu ortodonta szybko wykryje możliwe wady i zatroszczy się o prawidłowy rozwój dziecka.

Dlaczego wizyta u ortodonty jest potrzebna?

Nieleczenie albo ignorowanie wady doprowadza do jej nasilenia, a to z kolei pomnaża ryzyko seplenienia i krzywizny zębów oraz może sprawiać niedogodności w spożywaniu pokarmów, a nawet oddychaniu. Niewłaściwy układ szczęki sprawia bóle zębów, ich ruszanie się lub przedwczesne wytarcie. Sprzyja to też kumulowaniu kamienia nazębnego i może prowadzić do rozwoju chorób dziąseł, próchnicy, czy paradontozy.

Rodzaje wad zgryzu

Tyłozgryz – najczęstsza wada zgryzu. Dolne zęby są cofnięte względem górnych, przy czym zęby przednie nie stykają się wzajemnie. Niekiedy górne siekacze pochylają się w kierunku górnej wargi, a twarz zniekształca się poprzez cofnięcie żuchwy.

Przodozgryz – w tym przypadku to dolne zęby zachodzą na górne. Powstaje widoczne przemieszczenie brody do przodu.

Zgryz krzyżowy – zarówno zęby dolne jaki i górne, zachodzą na siebie nieregularnie na niektórych odcinkach lub w całym łuku zębowym.

Zgryz głęboki – górne zęby zachodzą i przykrywają 2/3 wysokości zębów dolnych. Wpływa to na zniekształcenie twarzy ze względu na zmniejszenie dolnego odcinka. Tak usytuowane zęby nadmiernie się ścierają,  co jest powodem chorób dziąseł i przyzębia.

Zgryz otwarty – zęby wcale nie stykają się ze sobą. Wada utrudnia w żuciu pokarmu, a także w odpowiedniej wymowie – zwłaszcza spółgłosek przedniojęzykowo zębowych (t, d, s, z, dz, c, n, ł). Skutkiem zgryzu otwartego jest wydłużenie twarzy i niedorozwój szczęki.

Stłoczenia zębów – są wtedy, gdy zęby są zbyt duże w stosunku do zębodołów. Wychodzą poobracane lub w złych położeniach, w wyniku braku przestrzeni w jamie ustnej.

Zęby odseparowane – pomiędzy zębami pojawiają się widoczne odstępy, powodowane nadmiarem miejsca w szczęce.

Jak poprawić wady zgryzu? Kiedy pomoże ortodonta?

Leczenie wady zgryzu zazwyczaj rozpoczyna się od chwili wyrżnięcia zębów stałych, czyli około 11 roku życia, choć ortodonci zalecają zadbanie o prawidłowy zgryz w każdym wieku. Szczęki dzieci są znacznie bardziej plastyczne, niż szczęki osób dorosłych, ze względu na to leczenie jest prostsze i spada ryzyko bólu lub powikłań, jednak korekcja zębów jest możliwa dla każdego.

Rodzaje aparatów na zęby

Aparaty na zęby dzielą się na stałe — przytwierdzane do zębów specjalistycznym klejem oraz ruchome — możliwe do samodzielnego zdejmowania. Aparaty ruchome są częściej stosowane u dzieci, niż u dorosłych.

Aparat tradycyjny, metalowy — siłą, która koryguje wadę, jest w tym przypadku łuk scalony z metalowymi zamkami, które przykleja się do poszczególnych zębów i przytwierdza przy użyciu ligatur ortodontycznych. Dla urozmaicenia, szczególnie dla młodszych pacjentów, istnieje możliwość doboru różnych kolorów ligatur. Dla ceniących większą estetykę dostępne są warianty z zamkami ceramicznymi, porcelanowymi, szafirowymi lub kryształowymi, które są niewidoczne na tle zębów. Sprawdzają się zwłaszcza u posiadaczy białych zębów.

Aparat lingwalny — zakładany jest odwrotnie niż ten tradycyjny, bo od wewnątrz jamy ustnej. Wykonywane są dla każdego pacjenta indywidualnie i usuwają wstyd związany z noszeniem aparatu na zębach, bo ten jest niewidoczny. Ujemną stroną tego aparatu jest początkowa trudność wyraźnego mówienia.

Aparat samoligaturujący — ten model aparatu ortodontycznego różni się od innych budową. Łuk ortodontyczny przytrzymuje zestaw klapek, dzięki czemu drut jest ruchomy, a korekcja wady zgryzu trwa krócej.

Aparat Clear Aligner — to przezroczysta nakładka na zęby dopasowywana indywidualnie, która jest świetnym rozwiązaniem dla osób, które cenią estetykę. Aparat jest praktycznie niewidoczny, a dzięki temu, że można go zdjąć samodzielnie, jest łatwy w utrzymaniu higieny.

Ile zapłacisz za aparat na zęby?

Koszty aparatów na zęby są określane na podstawie wybranego modelu. Najtańszymi aparatami są te tradycyjne. W ich przypadku ceny za jeden łuk rozpoczynają się od 1200 złotych. Nowsze rozwiązania, bardziej komfortowe – niemetalowe czy przezroczyste — pochłoną więcej pieniędzy. Ich ceny wahają się od 3 do 6 tysięcy. Cena najdroższych aparatów lingwalnych może dochodzić nawet do 7 tysięcy pln.  Aparaty na zęby są też dostępne w spłacie ratalnej. W koszt leczenia trzeba także wliczyć koszty wizyt kontrolnych, których ilość jest oparta o czas leczenia. Leczenie ortodontyczne może być finansowane przez NFZ dla dzieci poniżej 12 roku życia i tylko w przypadku aparatów ruchomych.

Jak dbać o zęby podczas noszenia aparatu ortodontycznego?

Dbałość o zęby  w trakcie noszenia aparatu jest niezwykle ważna. Aparat może początkowo wywoływać dyskomfort, ze względu na to, że znacznie łatwiej przyklejają się do niego resztki jedzenia. Należy myć zęby po jedzeniu i wystrzegać się pokarmów, które mogą pozostawać na zamkach i powodować ich odczepienie. Z kolei twarde produkty mogą trwale uszkodzić aparat.

Czy wolno leczyć zęby z aparatem ortodontycznym?

To, czy wolno leczyć zęby w ciągu leczenia ortodontycznego, głównie interesuje pacjentów, jacy mają założony stały aparat. Nie można wyjmować go samodzielnie, co oznacza po wystąpieniu jakichkolwiek problemów konieczna jest wizyta w gabinecie dentysty ortodonty. Na starcie leczenia aparatem na zęby każdy pacjent powinien zadbać o to, aby jego zęby zostały całkowicie wyleczone. W ten sposób zmniejsza się ryzyko nadwyżkowych wizyt naprawczych w ciągu leczenia aparatem na zęby. Nie ma jednak przeciwwskazań do leczenia zębów, kiedy pacjent nosi stały aparat na zęby.

Korzystanie z aparatu ortodontycznego łączy się większą koniecznością troski o zęby. Z uwagi na przyklejone zamki na zębach oraz pozostałe fragmenty konstrukcji aparatu ortodontycznego, usuwanie osadów i resztek jedzenia jest trudniejsze. Z tego powodu pacjenci korzystający z leczenia ortodontycznego muszą uważniej myć zęby, zwłaszcza w okolicach aparatu ortodontycznego. Zaniedbanie higieny w tym okresie, może oznaczać, że na wcześniej wyleczonych zębach pojawią się zmiany próchnicowe. W takiej sytuacji powinno się wybrać się na wizytę w gabinecie dentysty. Lekceważenie zmian z uwagi na ortodontyczny aparat może wywołać ujemne skutki. Próchnica z łatwością przechodzi na sąsiednie zęby, dlatego bezpieczniej wyleczyć problem.

Leczenie w ciągu korzystania z aparatu jest możliwe. Jeżeli aparat uniemożliwia dostęp do popsutego zęba, można go zdjąć na czas naprawy. Taki zabieg nie zagrozi skuteczności ortodontycznego leczenia.

Ortodonta Toruń